Barbaros Demirci
PLASTİK AMBALAJ MALZEMELERİ SEKTÖRÜ GERİLEME SÜRECİNDE
Plastik ambalaj malzemeleri üretimi 2014 – 2018 yıllarını kapsayan son 5 yılda, yılda ortalama miktar bazında %2,4 artarken değer bazında %1,6 gerileyerek 2018 yılında 3,66 milyon ton ve 12,06 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Plastik ambalaj malzemeleri üretimi 2019 yılının ilk 6 ayında 1 milyon 746 bin ton ve 5,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve 2018 yılının eş dönemine göre miktar bazında %14 değer bazında da %21 gerilemiştir. Plastik ambalaj üretiminin 2019 yılı sonunda 3,4 milyon tona ve 10,5 milyar dolara çıkması ve 2018 yılına kıyasla miktar bazında %7, değer bazında da %13 gerilemesi beklenmektedir. Türkiye’de toplam ambalaj sektör üretimi içinde plastik ambalaj sektör üretimi %40 paya sahiptir.
Plastik ambalaj sektör ithalatının toplam ambalaj sanayi ithalatı içindeki payı %55 düzeyindedir. Plastik ambalaj malzemeleri ithalatı 2014 – 2018 yıllarını kapsayan son 5 yılda, miktar bazında hemen hemen aynı düzeylerde kalırken değer bazında %2,9 gerileyerek 2018 yılında 420 bin ton ve 1,68 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Plastik ambalaj malzemeleri ithalatı 2019 yılının ilk 6 ayında 208 bin ton ve 760 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve 2018 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %11 değer bazında da %19 gerilemiştir. Plastik ambalaj malzemeleri ithalatının 2019 yılı sonunda 417 bin tona ve 1 milyar 520 milyon dolara çıkması ve 2018 yılına kıyasla miktar bazında %1 değer bazında da %9 gerilemesi beklenmektedir.
2018 yılında plastik ambalaj malzemeleri ithalatı, toplam plastik malzemeleri ithalatı içinden miktar bazında %74 değer bazında da %60 iken 2019 yılının ilk 6 ayında miktar bazında %77’ye değer bazında da %61’e çıkmıştır.
Plastik ambalaj malzemeleri 80’in üzerinde ülkeden ithal edilmektedir. En çok ithalat yapılan 10 ülkenin 2019 yılının ilk 6 ayında toplam ithalattan aldığı pay miktar bazında %67 değer bazında da %73 olarak gerçekleşmiştir. 2019 yılının ilk 6 ayında Almanya, Çin, İtalya, G. Kore ve Fransa toplam ithalat içinde ilk 5’e giren ve toplam ithalattan %57pay alan ülkeleri oluşturmuştur.
Plastik ambalaj malzemeleri ihracatının toplam ambalaj sanayi ihracatı içindeki payı %66 düzeyindedir. Plastik ambalaj malzemeleri ihracatı 2014 – 2018 yıllarını kapsayan son 5 yılda, yılda ortalama miktar bazında %8,9 değer bazında %2,9 artarak 2018 yılında 1 milyon 14 bin ton ve 2,64 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Plastik ambalaj malzemeleri ihracatı 2019 yılının ilk 6 ayında 526 bin ton ve 1,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve 2018 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %6 artarken değer bazında hemen hemen aynı düzeylerde kalmıştır.Plastik ambalaj malzemeleri ihracatının 2019 yılı sonunda 1 milyon 52 bin ton ve 2,63 milyar dolara çıkması ve 2018 yılına kıyasla miktar bazında %4 artarken değer bazında %1 gerilmesi beklenmektedir.
2018 yılında plastik ambalaj malzemeleri ihracatı, toplam plastik malzemeleri ihracatı içinden miktar bazında %54 değer bazında da %55 pay alırken, 2019 yılının ilk 6 ayında miktar ve değer bazında %56’ya yükselmiştir.
Türkiye, 150’nin üzerinde ülkeye plastik ambalaj malzemeleri ihraç etmekte olup, 2019 yılının ilk 6 ayında en büyük 10 pazar, toplam ihracatımızdan miktar bazında %52, değer bazında da %49 pay almıştır. 2019 yılının ilk 6 ayında, İngiltere, Almanya, Irak, İsrail ve ABD plastik ambalaj malzemeleri ihraç ettiğimiz ve toplam ihracattan %32 pay alan ilk 5 büyük pazarını oluşturmuştur.
Türkiye, toplam plastik ambalaj malzemeleri dış ticaretinde miktar ve değer bazında dış ticaret fazlası veren net ihracatçı bir ülkedir. Plastik ambalaj malzemeleri dış ticaret fazlası 2014– 2018 yıllarını kapsayan son 5 yılda, yılda ortalama miktar bazında %18,4 değer bazında %19,9 artarak 2018 yılında 594 bin ton ve 962 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Plastik ambalaj malzemeleri dış ticaret fazlası 2019 yılının ilk 6 ayında 318 bin ton ve 553 milyon dolar olarak gerçekleşmiş ve 2018 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %22 değer bazında da %46 artmıştır.
Dış ticaret fazlasının 2019 yılı sonunda 636 bin ton ve 1 milyar 106 milyon dolara çıkması ve 2018 yılına kıyasla miktar bazında %7 değer bazında da %15 artması beklenmektedir.
Türkiye plastik ambalaj malzemelerinde ortalama ithal birim fiyatları, ortalama birim ihracat fiyatlarının üstünde seyretmektedir. Bu durum, Türkiye’nin katma değeri yüksek plastik ambalaj malzemelerini ithal ederken, katma değeri daha düşük malzemeleri ihraç ettiğini göstermektedir.
Plastik ambalaj malzemeleri ortalama birim ithal fiyatları 2019 yılının ilk 6 ayında 3,6 $/Kg ihraç fiyatları da 2,5 $/Kg olarak gerçekleşmiş ve 2018 yılı eş dönemine kıyasla ithal fiyatları %10 ihraç fiyatları da %7 gerilemiştir. Diğer taraftan, bu dönemde birim ihraç fiyatları birim ithal fiyatlarının %31 gerisinde gerçekleşmiştir.
2019 yılının ilk 6 ayında plastik ambalaj malzemeleri ihracatında kg başına 1,2 dolar katma değer yaratılabilmiştir. Yaratılan katma değerin birim ihracat fiyatına oranı %48 düzeyindedir. İhracatta yaratılan katma değer 2018 yılının eş dönemine kıyasla aynı düzeyde kalırken katma değerin ihraç fiyatına oranı 1 puan azalmıştır.
Plastik ambalaj malzemeleri iç pazar tüketimi 2014 – 2018 yıllarını kapsayan son 5 yılda, yılda ortalama miktar bazında %0,4 artarken değer bazında %2,7 gerileyerek 2018 yılında 3,1 milyon ton ve 11,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
Plastik ambalaj malzemeleri iç pazar tüketiminin 2019 yılı sonunda 2,8 milyon ton ve 9,4 milyar dolar olarak gerçekleşmesi ve 2018 yılına kıyasla miktar bazında %10 değer bazında %16 gerilemesi beklenmektedir.
Plastik ambalaj malzemelerinde 2019 yılının ilk 6 ayında ve miktar bazında; Toplam üretimin %31’i ihraç edilmiş, yurtiçi tüketimin %15’i ithalatla karşılanmıştır. Söz konusu dönemde ve değer bazında; toplam üretimin %25’i ihraç edilmiş, yurtiçi tüketimin %16’sı ithalatla karşılanmıştır.
Plastik Ambalaj Malzemelerinde Genel Arz ve Talep Dengesi