İlk olarak 1940’larda gündeme gelen, 1970’lerde kısmen temeli atılan ancak 2003 yılında somut projelerle işe başlanan ve 2009’da Ankara-Eskişehir bölümü hizmete açılan Ankara-İstanbul Hızlı Tren Hattı’nda geri sayım başladı. 

Piri Reis adlı hızlı test treni ile yapılan yol ölçümleri ve test sürüşlerinde elde edilen olumlu sonuçların ardından açılış takvimi dillendirilmeye başlandı. 3-4 aydır  Eskişehir-Alifuatpaşa arasında yapılan ölçümlerde artık Alifuatpaşa-Pendik arasına geçildi. Bu kesimdeki ölçümler öncelikle 24 km uzunluğundaki Pendik-Gebze etabında başladı. Bu amaçla Hızlı tren seti Arifiye’den başlayıp Köseköy-Gebze kesimini katederek Pendik YHT Garı’na kadar geldi. Güzergahta maksimum 120 km/sa hız yapılabildiği için, testlerin 250 km/sa hıza uygun olan diğer kesimlere göre daha kısa sürmesi beklenmektedir. Hızlı trenle yapılan yol ölçümlerine ilave olarak TCDD lokomotiflerine küple edilen TVS vagonları ile de sürüşler yapılmaktadır. Pendik-Gebze kesiminde 3 hatlı olan demiryolunun 2 hattı büyük oranda tamamlanmış olup 3. hattın işleri de devam etmektedir. T3 olarak adlandırılan ve Gebze-Halkalı Banliyö Hattı komple tamamlandıktan sonra ana hat yolcu ve yük trenlerine tahsis edilecek olan 3. Yolun ray montajı için güzergaha ray istiflemesi başladı. İstiflenen raylar makine ile monte edilerek üstyapı işleri 15 Haziran’a kadar bitirilecektir.

Eskişehir-Alifuatpaşa arasında yapılan test sürüşlerinde hızlı tren hattına yükleme (tokmaklama) yapılmakta olup güzergah üzerinde 100.000 ton yüke ulaşılmak hedeflenmektedir. Hızlı tren bir geçişte hatta 332 ton yük bindirmektedir. Bunun için 30 tur atılmaktadır. Bu aşamada sinyalizasyon testleri ile ilgili herhangi bir test yapılmamakta olup bazı kesimlerde TMİ ile işletme yapılması hedeflenmektedir. Sinyalizasyon çalışmalarının ise Köseköy-Gebze kesimi hariç olmak üzere 20 Mayıs’ta bitirilmesi hedeflenmektedir. Bitmeyen bölümlerde tren trafiği telsiz ile yönetilecektir. Hızlı tren güzergahındaki tren yönetimi 7 farklı bölümde şu şekilde olacaktır.

*Eskişehir-Karaköy: ETCS (European Train Control System)

*Karaköy-Bilecik: TMİ (Telsizle Tren İdaresi)

*Bilecik-Alifuatpaşa: ETCS (European Train Control System)

*Alifuatpaşa-Sapanca: TMİ (Telsizle Tren İdaresi)

*Sapanca-Köseköy: ETCS (European Train Control System)

*Köseköy-Gebze: TMİ (Telsizle Tren İdaresi)

*Gebze-Pendik: ETCS (European Train Control System)

Sabah 6 ile akşam 12 arasındaki 18 saatlik dilimde 5 sefer için, 3 saatte 1 tren kalkması planlanmaktadır. Trenler çalışırken kalan işlerin yapımı ayrıca devam edecektir. Seyrek seferler devam ederken Köseköy-Gebze 3. hat yapımı ve diğer bölümlerin ETCS sistemi kurulumu yapılacaktır. Bundan dolayı hızlı tren ilk aşamada İstanbul’un Pendik ve çevresindeki bölgelere hitap edecek, Avrupa Yakası için 1.5 yıl daha beklenecektir. Bu süreçte Ankara’dan Avrupa Yakası’na gitmek için hızlı treni tercih etmek oldukça zahmetli olacaktır. Örneğin; Hızlı trenle Ankara-Taksim 6 saat sürecektir. Açılacak hızlı tren hattının bir çok bölümünde 250 km/sa hıza ulaşılamayacağı, Pamukova-Pendik kesiminde konvansiyonel hattan ilerleneceği, hızlı trenin 10 kere duracağı (Pendik, Gebze, İzmit, Arifiye, Pamukova, Bilecik, Bozüyük, Eskişehir, Polatlı, Sincan, Ankara) ve Eskişehir’i dolandığı (yaklaşık 150 km fazla yol) için hedeflenen 3 saat süresi tutturulamayacaktır. Hızlı tren deyim yerindeyse hızlı “süper ekspres” gibi çalışacaktır. Hızlı trenin süratli gidebilmesi için gerekli olan sinyalizasyon sistemleri de (ERTMS)  tam anlamıyla hazır olmadığı için geçici çözümlerle (TMİ) kısmi bir açılış yapılacağından dolayı, yolculuk süresi 3 saati geçecektir. Buna göre; olması beklenmektedir. Dolayısıyla Eskişehir’den Pendik’e 150 dakikada yani 2.5 saatte gidilecektir. Ankara-Eskişehir arasında da 1.5 saat süren yolculuk ile birlikte toplam 4 saate ulaşılacaktır. Pendik’ten Taksim’e ulaşmak için ise zahmetli bir aktarmalı yolculuk yapılması gerekmektedir.

Pendik-Alifuatpaşa                                       : 90 dakika

Alifuatpaşa-Eskişehir                                   : 60 dakika

Pendik Gar-Kartal Metro                              : 30 dakika

Kartal Metro-Ayrılıkçeşme Marmaray           : 30 dakika

Ayrılıkçeşme-Yenikapı Metro                        : 12-15 dakika

Yenikapı-Taksim Metro                                 : 12-15 dakika

Pendik’te inen bir yolcu İETT otobüsüyle yaklaşık 30 dakikada Kartal Metro İstasyonu’na gelecektir. Kartal’dan M4 Metrosu (Kadıköy-Kartal Hattı)  ile yarım saatte Marmaray Ayrılıkçeşme İstasyonu’na ulaşacaktır. Böylece Pendik’te elinde valizle hızlı trenden inen bir yolcunun Marmaray’a ulaşması için en az 1 saat gerekecektir. Marmaray Tüp Geçit’ten 15 dakikada Yenikapı’ya gelecek yolcu, buradan M2 Metrosu ile Taksim’e 15 dakikada geçebilecektir. Pendik’ten Taksim’e gidene kadar 4 defa aktarma yapılacağından dolayı her aktarmada 5-7 dakika süre gerekeceği için 30 dakika daha ilave edilecektir.  Dolayısıyla Pendik’ten Taksim’e geçiş 1 saat 45 dakikayı aşacaktır. Bu durumda Ankara ile Taksim arası toplam 5 saat 45 dakika saat olacaktır. Hızlı trende yaşanması muhtemel tehirleri de göz önünde bulundurursak, Taksim-Ankara 6 saat demek doğru olacaktır. Şehirlerarası otobüsler ise Ankara Şehirlerarası Otobüs Terminali AŞTİ’den 5 saatte Alibeyköy Cep  Otogarı’na gitmektedirler. Alibeyköy Cep Otogarı’ndan servislerle M2 Seyrantepe Metro İstasyonu’na 15 dakikada varılmaktadır. Seyrantepe’den Taksim’e gitmek ise 15 dakikadır. Böylece otobüsle Taksim-Ankara 5.5 saatte gidilebilmektedir. Bu haliyle hızlı trenin otobüse alternatif olması imkansızdır. Aynı şekilde uçak ile de rekabet edemeyecektir. Bu gibi sorunların bitmesi için eksik kalan işlerin tamamlanması ve trenin Köseköy’den sonra 3. Köprü’ye yönelmesi için saatte 250 km hıza uygun yeni bir hızlı tren hattı yapımı zorunludur. Eğer bu proje ile birlikte Sapanca tüneli de tamamlanırsa, Ankara-Taksim arası 3-3.5 saate düşebilecektir. Bunun için Doğançay ile Sapanca arasında yapılacak 8 km uzunluğundaki 1 no’lu tüneli de kapsayan Doğançay Ripajı 2. Kısım Doğançay-Sapanca Arası Etüt, Proje Mühendislik ve Danışmanlık Hizmet Alımı ile ilgili ihale duyurusu 23 Aralık 2013’te yapılmış ve ön yeterlilik başvuruları 10 Ocak 2014’te toplanmıştır.

Doğançay Ripajı 2. Kısım Projesi kapsamında Doğançay–Sapanca arası etüt, proje, mühendislik ve danışmanlık ihalesinde firmaların teknik puanları ve teklifleri aşağıdadır.

Teknik Puanlar:

1-Erka As Proje-Koba Mühendislik: 100

2-Italferr–Altınok Müşavirlik: 98,5

3-Botek A.Ş.: 96,04

4-Temat – Su-Yapı – KMG Proje: 95,29 1

5. Yüksel Proje: 92,08

Teklifler:

1-Erka As Proje–Koba Mühendislik:1.184.000 TL

2-Italferr -Altınok Müşavirlik: 98,5 1.649.990 TL

3-Botek A.Ş.:1.740.995 TL

4-Temat – Su-Yapı – KMG Proje:1.757.738 TL

5-Yüksel Proje: 1.845.465 TL

TCDD tarafından yapılan çalışmalar neticesinde teklifler değerlendirilmiş olup ihale sonucu yakında ilan edilecektir. Kazanan firmaya sözleşme daveti gönderilmesi ile yasal süreç başlayacak ve yer tesliminden sonra 7 ayda projeler tamamlanacaktır. 2015’ten itibaren inşaat safhası için ihale aşamasına geçilmesi beklenmektedir. İhale süreçleri uzun sürdüğünden dolayı işin en erken 2016’da başlaması beklenmektedir. İşe başlandıktan sonra yaklaşık 48 aylık (4 yıl) bir yapım süreci beklenmekte olup 2020’de bitirilmesi beklenebilir. Bunun anlamı, 29 Mayıs’ta hizmete açılması beklenen hızlı tren hattının en az 6 yıl Arifiye’de durmasıdır. Sapanca’da durması ise 6 yıl içinde mümkün olamayacaktır. Bu da seyahat süresini 15-20 dakika uzatcak ve 3.5 saat hedefi 2020’ye kadar tutturulamayacaktır.

Haberin Kaynağı : Railway Turkey

04.06.2014