Müjgan Çetin
ATİK ile Kurumsal İnovasyon Yönetim Sistemi Kurmak
Kurumsal İNOVASYON çalışmalarınızı sürdürebilir şekilde yönetebilmeniz ve yeni ürün, hizmet, iş modeli, süreçlerinizle hedeflediğiniz yeni finansal değeri gerçekleştirebilmeniz için İNOVASYON ile DEĞER KATANLAR kitabımda detaylarını paylaştığım adım adım yapmanız gerekenleri tanımlayan, ATİK (A: Anla, T: Tasarla, İ: İlerle ve K: Kontrol et ) adını verdiğim modelimi sizlerle paylaşmak istiyorum. İlk olarak, pandeminin yeni dalgaları ve ekonomik kriz etkileri içerisinden geçtiğimiz bu günlerde ‘Neden İnovasyon yapmalısınız? sorusuna kendi cevaplarımı sıralamak istiyorum.
*Pandemi ile değişen rekabet koşullarına uymalıyız, yoksa yok olacağız. Sadece pandeminin yarattığı etkilere değil, ekonomik krizin yarattığı verimlilik ve etkinlik sorunlarımıza, küresel ısınmanın yarattığı çevresel etkilere ve Z kuşağının iş dünyasına katılması ile değişen hedef kitlemiz ve çalışanlarımıza da uyum sağlamalıyız.
*Müşteri ve tüketicilerimizin değişen değer algısını anlamalı ve bu yeni anlayışa göre kendimizi hizalamalıyız. Müşterilerimizin nabzını iyi tutarak istek ve beklentilerine cevap verebilmeliyiz. Hatta ifade etmediklerini bile anlamalıyız.
*Pazardaki değişimlere hızla reaksiyon gösterebilme becerisi kazanmalıyız. Radikal değişimin gereği esnek hareket edebilmeli ve bu esnekliğimizi hedef kitlemize yansıtmalıyız.
*Dijitalleşen dünyanın gereklerine uyum sağlayarak, siparişten teslimata iş süreçlerimizi verimli ve etkin hale getirmeliyiz.
*Kapanma, chip krizi v.b sebepler ile değişen tedarik zincirinin yarattığı fırsatları yeni iş modellerimiz ile kuruluşumuza katmalıyız.
*Karımızı arttırırken yaşamı ve çevreyi de korumalıyız. Yaşama kattığımız değerleri gelişerek sürdürmeliyiz.
Kurumsal İnovasyon Yönetimi Sistemi demek, yenilikçi fikirleri toplayacağımız ve İnovasyon projeleri başlatacağımız bir fikir yönetim sistemi kurmak demek değildir. Sürdürülebilir bir şekilde yenilikçi ürün-hizmet-süreç-iş modellerini kuruluşumuzun stratejik iş amacına hizmet edecek şekilde hayata geçirmek demektir. Mevcut kurumsal yapımıza yenilikleri entegre ederek, yenilikçi kurumsal kültür inşaa ederek, sürdürülebilir bir yapıyı kurmak demektir.
ATİK kelimesi kendi başına çok güzel anlamlar da içeriyor. Türk Dil Kurumu (TDK)’nın sözlüğünde ‘çabuk davranan ve çevik’ olarak tanımlanıyor. Çeviklik; oyalanmadan sonuca ulaşmakla istediğiniz yenilik yönetim sistemini kurmanız ve geliştirmeniz için bizi cesaretlendiriyor. İNOVASYON ile DEĞER KATANLAR kitabımda detaylarını verdiğim 4 adımlık ATİK İnovasyon Yönetim Sistemi kurma modelimin her bir adımında aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştirebileceksiniz.
Anla: Yenilik sistemini kurmaya başlamadan önce, mevcut durumu ve içerisinde yer aldığımız sektörü, pazarı, ortamı anlamak ve bu durumu yenilik yaparak sürdürülebilir gelişmeyi sağlamak için gerekenleri anlatır. Bu aşama dört adımdan oluşur.
*Kendini anla: Bu adımda mevcut kullandığımız teknik ve metotlar yanında yenilikçi yöntem ve metotları kullanarak analiz yapmalıyız. Ayrıca, öz değerlemeniz için ISO-56004 İnovasyon Yönetimi değerleme standardını kullanabiliriz.
*Müşterini ve rakiplerini anla: Bu adımda yüzümüzü müşterilerimize, hedef kitlemize dönerek, onları dinlemeye başlamalı, mevcut kullandığımız teknik ve metotlar yanında yeni metot ve tekniklerle analiz yapmalıyız.
*Trendleri anla: Bu adımda artık içerisinde yer aldığımız eko-sistemdeki dinamikleri, eğilimleri anlamak için mevcutlarla birlikte yeni teknik ve metotlar ile analiz yapmalıyız.
*Fırsat ve riskleri anla: Bu adımda ise, gördüğümüz fırsatları ve bu fırsatlara ilişkin riskleri değerlendirmek için mevcut kullandığımız teknik ve metotlar yanında IFRA metodum ile analiz yapmalıyız.
Tasarla: Karar verdiğimiz şekilde yeni iş stratejimizi tasarlamak ve netleştirmek için; mevcut kalite, çevre, bilgi güvenliği, enerji, iş sağlığı ve güvenliğini yönetim sistemlerine entegre biçimde İnovasyon yönetim sistemini de kurabilmek için 5 adım öneriyorum.
*İnovasyon paydaşlarını tasarla adımında, iş birliği ihtiyacımızı tasarlamak için yeni metotlar eşliğinde, ISO-56003 inovasyon işbirlikleri yönetimi standardına da kullanabiliriz.
*İnovasyon süreçlerini tasarla adımında, ISO-56002 İnovasyon yönetim sistemi standardına uygun şekilde süreçleri tasarlamayı öneriyorum. Fikir yönetim sistemi, sadece bu süreçlerin adımlarından biridir. İnovasyon süreçleri fırsatları tanımlamakla başlar, sonra fikir üretmek, fikirleri doğrulamak, uygulamak ve pazara sürmeyi içerir.
*İnovasyon Stratejini tasarla adımında, iş stratejik amaçlarımıza ulaşabilecek şekilde İnovasyon stratejimizi detaylıca hazırlamalıyız. İnovasyon stratejisi teknoloji yol haritasından farklıdır. İnovasyon stratejisi sadece ürün inovasyonu içermez. İş hedeflerimize ulaşabilmek için; süreç inovasyonu ile verimlilik ve etkinlik çalışmalarımızı, iş modeli ile pazarda konumlanmamızı, organizasyonel İnovasyon ile çağa ayak uydurmamızı, hizmet inovasyonu ile ürün gamımızı bütünleştirmemizi de içerir.
*İnovasyon iş planını tasarla adımında ise inovasyon portföylerini oluşturarak, İnovasyon stratejik planımızın ilk yılı için detaylı iş planı hazırlamalıyız.
İlerle: İnovasyon yönetimi sistemini yöneterek ilerlemek, doğru yapıp yapmadığımızı test etmek için, bu aşamayı da 4 adımda gerçekleştirebiliriz.
*Yenilik yönetimi sistemini yönet adımında, tasarladığımız inovasyon süreçlerini adım adım yaşamaya başlamalıyız.
*Fikri haklarını yönet adımında, ISO-56005 Fikri Haklar yönetimi standardına uygun faaliyetleri gerçekleştirebilmeliyiz.
*İnovasyon İşbirliklerini yönet adımında, İnovasyon paydaşlarımız ile adım adım İnovasyon projelerinde iş birliklerini yönetebilmeliyiz.
*İnovasyon Kültürünü yönet adımında tasarladığımız İnovasyon kültürünü deneyimlemeliyiz.
Kontrol et: Bu aşama, yönetim sistemimizi dönemsel olarak kontrol etmek ve belirlediğimiz kritik başarı göstergelerine göre sistematik iyileştirmeleri gerçekleştirmek için hazırlanmıştır.
*İnovasyon Yönetim sistemini kontrol et adımında İnovasyon yönetim sistemini dönemsel kontrol ederek, hataları, eksikleri tespit etmek amaçlanmaktadır.
*Kritik başarı faktörlerini (KPI) kontrol et adımında İnovasyon performans göstergelerini kontrol etmeli ve sisteminizde gerekli iyileştirmeleri yapmalıyız.
Kurumsal İnovasyon yönetim kurma çalışmalarınızda ATİK metodum ile başarılar dilerim.