ATM, Çözüm Odaklı Anlayışıyla Beyaz Eşyada Öne Çıkıyor
ATM Beyaz Eşya Parçaları, Üretiminin Yanında Güçlü Bir Mühendislik Firması
ATM’nin faaliyetleri hakkında, uzun yıllar görev aldığı ve kurucusu olduğu BEYSAD’ın çalışmaları ve halen görev yaptığı EEHİB-Elektrik Elektronik ve Hizmet İhracatçıları Birliğindeki çalışmaları hakkında bilgiler aldık.
ATM ne zaman kuruldu? Neler üretiyor? Firmanız hakkında bilgi verir misiniz?
Besim T. Oktayer: ATM’yi 1987 yılında Atimak Makine Sanayi ve Ticaret şirketi olarak Kağıthane’de kurdum. 1988 yılında İMES’e taşıdım. 2000 yılında da DES’teki kendi yerimize taşındık. 2 yıl önce de ikinci yerimiz olan şuan bulunduğumuz Gebze Güzeller Organize Sanayi Bölgesindeki yerimizi açtık. Finans ve muhasebe işlerimizi DES’teki binamızdan yürütüyoruz. Bu yıl DES’teki yerimiz de tekrar üretime başlayacağız.
ATM’nin üretimi ve teknoloji anlamındaki becerileri hakkında bilgi verir misiniz?
Besim T. Oktayer: Buzdolabının arkasındaki kondanseri imal eden bir firma olarak işe başladıktan sonra soğutma sektöründeki teknik sorunlara çözümler bularak ve bunları patentleyerek kendimizi farklı alana taşıdık. şu anda yaklaşık 20 ayrı patent başvurumuz ve 2 tane ticarileşmiş patentimiz var.
Yüksek tip soğutmala kapasitesi gereken uygulamalarda kullanılan batarya tarzı kondanserlerin tıkanma sorunları, garanti ve servis maliyetleri getiriyordu. Biz buna bir çözüm ürettik ve bu çözümün de patentini aldık. Yaptığımız ürünün en büyük avantajları; birim fiyatının daha ucuz olması, hava akış kanal aralarının tıkanmaması ve daha yüksek verimli olması, garanti ve servis maliyetlerinin daha düşük olmasıdır. şuan biz bu ürünü dünyanın her yerine ihraç ediyoruz. Coca Cola son 2 yıldır bizi referans tedarikçisi olarak veriyor. Ayrıca Klimasan, Uğur Soğutma, FrigoGlas başta olmak üzere bir çok firmanın tedarikçisiyiz.
“Üretimde Kullandığımız Tüm Makinaları Kendimiz Yapıyoruz”
Daha çok ticari soğutucu üreticilerine ürün veriyoruz. Biz kendimizi sektörde rakiplerimize göre biraz daha farklı sınıflandırdık. Hem ürünü veren hem de mühendislik hizmeti veren, soğutmada teknolojik çözümler getirebilen bir firmayız. Soğutma teknolojisinde mühendislik veren ve müşterilerinin teknik ihtiyaçlarına çözümler üretebilen bir firmayız. Üretimin yanında kuvvetli bir mühendislik firmasıyız. Üretimimizde kullandığımız makinaların hepsini kendi bünyemizde üretiyoruz. Fabrikamıza prensip itibariyle dışarıdan makina girmez. Bütün boru şekillendirme makinaları, havşa makineleri, hidrolik preslerimiz, kaynak makinalarımız, boyahanemiz hepsi kendi üretimimizdir. Sadece malzemeyi dışarıdan alırız.
Bugün şirketimizin rakiplerimizden bir farkı da test laboratuarlarımızın olmasıdır. Müşterilerimiz bize soğutucu dolaplarını teslim ederler ve biz bunların üzerinde iyileştirme yaparız. Bu konuda Yıldız Teknik Üniversitesi ile 3 yıllık bir anlaşma yaptık. Bu süreçte özellikle kondanser ve evarapotör tasarımları üzerine çalışmalar yapıyoruz. Hem kondanser değerlerinin belirleneceği bilgisayar programları çalışması yapıyoruz hem de verimlilik çalışmaları yapıyoruz. Süreç içerisinde müşterilerimize diğer ürünlerle ilgili yönlendirmeler dahi yapabileceğiz. Hedefimiz Ar-Ge’si kuvvetli, mühendislik çözümleri verebilen, %100 müşteri odaklı bir firma yolunda ilerlemektir.
DES’ten sonra şuan üretim yaptığınız Güzeller OSB’de yatırım yapmanın zorlukları neler?
Besim T. Oktayer: İstanbul’a yakın mesafedeki arsa maliyetleri o kadar yüksek ki, bir sanayicinin hele ki bir yan sanayicinin sermayesinden işletme sermayesinden ayırıp, organize sanayi bölgelerinde 5 bin – 10 bin metrekare imalat alanı yapması çok pahalı ve rekabet gücünü düşüren bir durum. Türkiye’nin çok ciddi sorunlarından birinin de bu konu olduğunu düşünüyorum. Organize sanayilerdeki rantın durdurulması gerekiyor. Bugün OSB’lerdeki boş arazilerin büyük bir kısmı yatırım maksadı ile rantiyenin elinde duran arsalardır. Bu konuyu en son Sanayi Bakanımız ile konuştum, kendisi zaten Kocaeli milletvekili olduğu için konuyu biliyor. Kendisi de konuyu bildiklerini ve takip ettiklerini söyledi. OSB’ler devlet teşvikleri ile olgunlaştırılmış bölgeler, buradan rantiyecinin çıkarılması lazım. Rantiyeciler sanayinin önünü kesmemeli. Sanayi toprağı pahalılaştıkça sanayinin elindeki emek gücüne dönecek sermaye rantiyecinin eline geçiyor. Bu Türkiye için çok büyük bir kayıp. Bir organize sanayide çürük dişler gibi boş boş araziler varsa o OSB iyi yönetilmiyor veya Yönetim Rantın yanında yer alıyor demektir. Bunu sorgulamak lazım. Boş OSB’lerin tümünün sanayiciler tarafından kullanılıyor olması gerekiyor.
Bu bölgede (Gebze) işçi bulma sorunları var. Biz şuanda bile %30 eksik kapasite ile çalışıyoruz. Eleman güçlüğü yaşanıyor. Türkiye kalifiye eleman sorununu aştı ama vasıfsız ve öğrenme arzusu olan eleman sorunu halen yaşanıyor. Tüm bu bölgede eleman bulmak çok zorlaştı. Türkiye’nin bir diğer sorununun da sanayi bölgelerinde ara eleman bulamamak olduğunu düşünüyorum.
ATM, Cirosunun %60’ını İhracattan Sağlıyor
“Türkiye Kapasite Artırmak İstiyorsa, Sanayiciye İmalat Alanını Doğru Fiyattan Vermeli”
BEYSAD’ta uzun yıllar yönetimde yer aldınız. BEYSAD olarak bir organize sanayi kurma çalışmalarınız oldu mu?
Besim T. Oktayer: Evet oldu, fakat bu konuda maalesef başarılı olamadık. Bunda yine toprak rantının etkisi çok fazla. Kullanılamayan boş olan OSB’lerde rant durdurulsa bu arsalar bir şekilde yatırımcı tarafından değerlendirilir. Bugün sanayicinin iş planı yaptığında ilk düşündüğü şey bana imalatı yapacak müsait metrem var mı oluyor. Müsait metrekaresi yoksa eğer kirası, inşaatı ne olurdu onu hesaplıyor ve genelde de o proje ya duruyor yada erteleniyor. Yani Türkiye kapasite artırmak istiyorsa, sanayiciye imalat alanını doğru fiyattan vermeli. Serbest piyasada sadece sanayicinin rekabet ettiği bir piyasada vermesi gerekiyor. TOKİ modelinin sanayi için de uygulanması gerektiğini düşünüyorum.
2014 yılı üretim -ihracat rakamlarınız ve diğer faaliyetleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
Besim T. Oktayer: ATM olarak ciromuzun %60’a yakını ihracattan geliyor. 2014 yılında çok ciddi bir sıçrama yaptık. 2013 yılına göre %65’in üzerinde ciromuzda artış sağladık. Fakat 2015 yılında bunu koruma konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Bunun da nedeni, Türkiye’yi terk eden (Frigoglass) yabancı sermayenin olması, Avrupa’daki daralma, fiyat baskıları gibi etkenlerdir.
2014 yılında farklı bir alanda daha iş kurduk. Harbiye’de bir apart otel açtık. Böylelikle 2014 yılında farklı bir alanda, hizmet sektöründe de iş yapmaya başlamış olduk.
BEYSAD’ın Strateji Belgesi ve Genç Beysadlılar projesine sizin büyük katkınız var. Genç Beysadlıların çalışmaları hakkında neler söylemek istersiniz, gençlere vermek istediğiniz mesajlar var mı? Ayrıca İMMİB-EEHİB’de görev yapıyorsunuz. Oradaki çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
Besim T. Oktayer: Biz baştan beri BEYSAD Strateji Belgesi yaşayan bir belge olsun diye yola çıktık, çok da emek verdik. Belgeye paydaşlarını da dahil ederek yaşayan bir belge olmasını sağladık. Genç Beysadlılar proje olarak çok doğru bir projedir. Benim de bu projede emeğim fazlasıyla geçti. Aynı şekilde devam etmelerini istiyorum. Gençler çok iyi çalışıyorlar. Genç Beysadlıların yapması gereken en önemli etken; Strateji Belgesinde yer alan hedeflerin uygulamaya geçmesini sağlamaktır.
şuan ben İMMİB Elektrik, Elektronik ve Hizmet İhracatçılar Birliğinde görev alıyorum ve orada çalışmalar yürütüyorum. Bu sene birliğimizin çok ciddi bir misyonu var. Hizmet İhracatının yapılanması ve Güçlü, bağımsız bir ihracatçılar birliğine kavuşması. şu anda 50 milyar dolar olduğu varsayılan Türkiye hizmet ihracatının 2023 yılında 150 milyar dolar olmasını hedefliyoruz. Ekonomi Bakanlığı ile birlikte en kısa zamanda hizmet ihracatının da ayrı bir birlik çatısı altında toplanması için çalışmalar yürütüyoruz.
İMMİB-EEHİB olarak yaptığımız başka faaliyetlerimiz de var. Proje Baharı. Bu Türkiye’de inovasyonun önünü açan çok önemli bir aktivitedir. İhracatçılar Birliğinin tüm aktivitelerine BEYSAD’ıda dahil ediyor ve oradaki sinerjiyi kullanıyoruz. İhracatçı birliklerinin güçlerini sektörel derneklerden alması gerekiyor. Bu noktada biz de BEYSAD’ı çalışmalarımıza dahil ediyoruz. Proje Baharında BEYSAD’ın da önemli katkıları oldu. Oradaki projelerin daha çok hayata girmesi konusunda çalışmalar da yapıyoruz. Her sene araştırmacı ve buluşçu insan potansiyelinin çıtasını yükseltmeye ve bunun yanında da bu işlere para yatıracak sanayici arayışı içerisindeyiz, bu projeler Türkiye’nin bir değeri olarak hayata geçebilsin istiyoruz. Yine iki kategoride yaptığımız tasarım yarışmamız var. Bu tasarım yarışmalarını hem öğrenci hem de akademisyen kategorisinde yapıyoruz. Bir ülkenin en büyük serveti, buluşçular ve müteşebbislerdir. Buluşçuların önünü açmak için çalışmalarımız devam edecek.
Yine İMMİB-EEHİB bünyesinde BEYSAD üyeleri ile birlikte oluşturduğumuz Uluslararası Rekabeti Geliştirme (URGE) projesinin ilkini tamamladık. İkinci bir URGE takımı kurduk. Birinci URGE çalışmasından üyelerimiz çok faydalandı. URGE, devletin verdiği desteklerin en iyi şekilde uygulandığı çok verimli bir Devlet Desteği şeklidir. URGE takımında olan firmaların eksikleri belirleniyor, daha sonra bu eksikliklerin giderilmesi için eğitimler aldırılıyor. İhracat yapabilmeleri için eksiklikleri gideriliyor. Sonra bu firmaları yurtdışına açıyoruz. Yurtdışından bu firmaların potansiyel müşterilerini tespit ediyoruz. Daha sonra da firmaları potansiyel müşterileri ile irtibata geçiriyoruz. URGE 3 yılık süren bir çalışmadır. Bu projeye katılan firmalara, gerçek ticari kazançlar sağlamanın yanında firmaların dünya çapında vizyonlarını artırmalarını sağlıyoruz.
Besim Tuncay Oktayer Kimdir?
1955 yılında Ankara’da doğan Besim T. Oktayer, 1975 yılında Kadıköy Maarif Kolejini bitirdi. Yüksek öğrenimine, İstanbul Teknik Üniversitesi ve İngiltere’de “The University of Aston in Birmingham”da devam etti. 1980 yılında Üretim Teknolojisi ve İşletme Yönetiminde Lisans, 1981 yılında da aynı Üniversitede Kaynak Teknolojisi ve İş İdaresi konularında Yüksek Lisans derecesi aldı.
1981 yılında ENKA’da çalışmaya başlayan Besim Oktayer, İnşaat, Satın Alma ve İhracat Bölümlerinde Müdürlükler ve ENKA’nın Katar Ofisini kurup, yöneticiliğini yaptı.
1988’de Buzdolabı Parçaları imalatı ve ihracatı yapmak üzere serbest hayata atılan Besim T.Oktayer,
- ATM Beyaz Eşya Parçaları Sanayi ve Ticaret Ltd,
- NDS Turizm A.ş.
- TOREY Turizm ve Gıda Ltd. şti. şirketlerinin kurucusu, hissedarıdır.
Soğutma ve makine imalatı konularında ticarileşmiş patentleri bulunan Besim T. Oktayer, BEYSAD, Beyaz Eşya Yan Sanayicileri Derneği’nin, kurucusu ve Denetim kurulu üyesi, İMMİB, Elektrik, Elektronik ve Hizmet İhracatları Birliği’nin Yönetim Kurulu üyesi, TİM, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin delegesi.
Yüz Yıl Işıl Eğitim Vakfının ve Kadıköy Maarif Koleji Eğitim Vakfının, Mütevelli üyesi, İstanbul Rotery Club üyesidir.
Besim T. Oktayer evli ve iki çocuk sahibi olup, İngilizce bilmektedir.
Haberin Kaynağı : SUBCONTURKEY YAN SANAYİ ve TEDARİKÇİ GAZETESİ
09.07.2015