Portakal kabuğundan elde edilen ‘nobiletin’in ciltteki lekeleri çıkaran bir kozmetik ürüne, çocukların çok sevdiği şekerin güvenle kullanabilecek bir kağıt yapıştırıcısına, dökülen ağaç yapraklarındaki renklerin gıda, tekstil ve ilaç üretiminde kullanılacak doğal bir boyaya dönüşebileceği ya da evinizin duvarlarını manyetik bir boya ile tıpkı bir yazı tahtası gibi kullanabileceğiniz hiç aklınıza gelir miydi?

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) ve Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (AKMİB) işbirliği ile üçüncü kez gerçekleştirilen 3. Kimyevi Maddeler ve Mamulleri AR-GE Proje Pazarı’na bu yıl birbirinden ilginç 150 proje sergilendi. 

Akademisyen, sanayici, girişimci, öğrenci olmak üzere 4 farklı kategoride 12 proje ödül almaya hak kazandı. Kimya ihracatında katma değeri artırmak ve sanayicilere inovatif fikirler sunabilmek amacıyla hayata geçirilen AR-GE Proje Pazarı’na katılan projeler, hayata geçirilmeyi bekliyor…

İŞTE 3. AR-GE PROJE PAZARINDA ÖDÜL ALAN YARATICI PROJELER

SANAYİCİ KATEGORİSİ
Seramik kürecikli boya, ısı yalıtımı için inovatif bir alternatif getiriyor…
Proje Adı: Mikro Seramik Kürecikli Isı Yalıtımlı İç-Dış Cephe Astar Boya Malzemesi Geliştirme Projesi
Sanayici Kategorisi Birincisi Halil Akbulut, Selma Feridunoğlu / Kayalar Kimya
Enerji verimliliğinin sağlanması ve çevrenin korunmasına büyük katkılar yapan ısı yalıtımına yeni bir yaklaşım getiren proje; mikro seramik kürecikli ısı yalıtımlı iç ve dış cephe astar ve boyaları geliştirilmesini kapsıyor.
Projenin amacı ise seramik kürecikler kullanarak güneş ışığının yansıma ve ısının iletim özelliğinden faydalanarak ısı izolasyonunun düşük ısı iletim katsayılı malzemelerle sağlanması… Boya förmülasyonlarına içi boş-seramik kürecikler eklenerek ısı yalıtımı sağlanması ilk olarak NASA tarafından çalışıldı.

Mobilya üreticilerine çevre dostu boya sistemi…
Proje Adı: Su Bazlı Uv Kürlenmeli Son Kat ve Boya Sistemlerinin Geliştirilmesi Sanayici Kategorisi İkincilik Ödülü: Olçun Ekinci, Duygu Aksoy Mobilyayı oluşturan ahşap parçaların kesiminden istiflenmesine kadar tüm süreçlerde yüksek kalite ve hızlı üretim imkânı sunan hatların kullanımı yaygınlaşıyor. Bu üretim teknolojilerinin yaygınlaşması aynı zamanda UV ışınıyla kürlendirme teknolojilerinin önem kazanmasını da sağlıyor. UV kürlenmeli boya ve vernikler, kuruma süresini 5-8 dakikaya kadar düşürüyor. Ancak sprey uygulamaya uygun olmaması, dekoratif bir görünüm elde edilememesi ve AB direktiflerinin getirdiği sınırlamalar su bazlı UV sistemlerin gelişmesinin önünü açıyor. UV kürlenmeli boya ve vernik sistemlerine alternatif olarak sunulan su bazlı UV sistemleri, düşük yatırım gereksinimi ve hızlı kuruma süreciyle mobilya üreticilerine önemli avantajlar sağlıyor.

Digital baskıda çevre dostu bir çözüm…
Proje Adı: Dijital Baskıda Stampayı Önleyen Çevre Dostu Pat Sanayici Kategorisi Üçüncüsü Hülya Başaran, Seda Gündoğan / Akbaşlar Tekstil Pamuk ve viskon gibi dijital baskılı kumaşlarda üretimde en sık yaşanan problemlerden biri stampa… Geliştirilen proje ile üretimde boyarmadde kirletmesi olarak bilinen stampanın ortadan kaldırılması amaçlandı. Dijital baskı patı; üre içermiyor, biyolojik olarak tam parçalanıyor, çevre ve çalışma ekolojisine uygun bir şekilde üretiliyor.

Duvarlarınızı yazı tahtası gibi kullanabilirsiniz…
Proje Adı: Üzerine Yazı Yazmaya Uygun-Su Bazlı Manyetik Duvar Boyası… Halil Akbulut - Duygu Aksoy, Kayalar Kimya Proje, piyasada yazı tahtası olarak kullanılan çelik, seramik, melamin, emaye, cam, laminat yüzeylerin yerini alabilecek ve özellikle çelik seramik yazı tahtalarında bulunan manyetik özellik sağlayan boyalar geliştirme çalışmalarını kapsıyor. Uluslararası düzeyde yeni bir ürün olan su bazlı boya ile duvarlara yazı yazılıp, silinebilecek. Bu proje evin tüm duvarlarını çocuklar için yazı ve resim tahtasına dönüştürebilir. Ofislerde sunum yapmak da artık daha keyifli… Manyetik özelliği sayesinde mıknatıs içeren her türlü malzemeyi, örneğin fotoğraf çerçevelerinizi duvarınıza rahatlıkla asabilirsiniz… Seyahatlerden hatıra magnetler için de yeni kullanım alanları doğdu.

AKADEMİSYEN KATEGORİSİ
Biyouyumlu doku yapıştırıcısı, yerli üretimle düşük maliyet avantajı da yaratıyor…Proje Adı: Polifenol Temelli Biyouyumlu Poliüretan Doku Yapıştırıcısı Üretimi Akademisyen Kategorisi Birincisi Burhan Ateş, Süleyman Köytepe, Mg Karaaslan, H. Parlapinar, N. Vardı, C. Ara Doku yapıştırıcıları kanamayı durdurmak, doku yırtıklarını kapatmak için özellikle cerrahi operasyonlarda hayati önem taşıyor. Ancak birçok ameliyatta kullanılan fibrin temelli yapıştırıcılar yüksek maliyetleriyle dikkat çekiyor. Çalışma kapsamında oluşturulan ürün, fibrin temelli yapıştırıcılara alternatif, vücut içi dokuları yapıştırmaya yönelik biyouyumlu bir malzeme olarak geliştirildi. Fibrin temelli yapıştırıcılar yerine yerli üretimle bu ihtiyacı karşılayacak bu yapıştırıcı, ameliyat bölgesinden sızıntı olasılığını da tamamen ortadan kaldırıyor ve belli bir süre sonra kendiliğinden yok olarak sağlıklı bir çözüm sunuyor.Süleyman Köytepe ve Burhan Ateş; yüksek basınca dayanabilecek ve sızmayı kesinlikle engelleyecek, yüksek miktarda alezyon sağlayacak ve biyouyumlu olacak bir malzeme hayal ettiler. Polifenol ve şeker bazlı formül ile sentezledikleri bu malzeme hem hücre uyumlu testler, hem adezyon testlerinden hem de sızma testlerinden çok yüksek derecede geçer not aldı.Fibrin temelli yapıştırıcılardan daha üstün, bağırsakta oluşan basınca daha dayanıklı bir ürün ortaya çıkardılar. Ayrıca 5 dakikada yapışma sağlıyor. İlk yaptıkları denemelerde bu süre 30 dakikayken zamanla 5 dakikaya indirmeyi başardılar.Ürettikleri malzeme, insanın kendi doğal dokusu gibi olsun ve doku iyileştikten sonra yok olsun istediler. Aynı zamanda iyileşme sağlasın istediler… Bu özellikleri malzemeye kazandırmak için uğraştılar ve başarılı da oldular. Bu bir TÜBİTAK projesiydi. 2 yıl üzerinde çalıştılar ve tamamladılar. Proje bitti, raporunu yazıyorlar. Patent başvurusunu da yaptılar.

Yüksek enerji yoğunluğuna sahip şarj edilebilir piller…
Proje Adı: Geleceğin Pilleri: Şarj Edilebilir Lityum Oksijen (Li/o2)Pilleri
Akademisyen Kategorisi İkincisi Yrd. Doç. Dr. Halil Şahan, M. Nurulah Ateş, Şaban Patat, Sanjeev Mukerjee, K. M. Abraham) Çevresel problemler ve enerji kısıtlığı, elektrikli taşıtların (EV) önemini daha da artırıyor. Ancak kurşun asit, nikel kadmiyum ve lityum iyon piller gibi güç kaynağı sistemler, elektrikli taşıtların (EV) uzun mesafeli yol almalarını sağlayacak kadar enerji yoğunluğuna sahip değil…Proje ile yüksek teorik enerji yoğunluğuna sahip lityum oksijen pilleri geliştirildi, enerji dönüşüm sistemleri olarak ilgi çeken piller geleceğin teknolojisi olarak niteleniyor.

Biyouyumlu yapıştırıcı… Aynı zamanda da güçlü…
Proje Adı: Sakkarit Temelli Sağlığa Zararlı Olmayan Poliüretan Kağıt Yapıştırıcısı Üretimi Akademisyen Kategorisi Üçüncüsü Burhan Ateş, S. Köytepe, Eb. Denbaş, S. Balcıoğlu, S. Gülgen Kâğıt ve ambalaj endüstrisinin can damarlarından biri olan yapıştırıcılar, teknolojik gelişmelerle birlikte, çok geniş bir alanda çeşitli sektörlerin yararlandığı vazgeçilmez bir ürün grubu haline geldiler. Özellikle okul döneminde ve ofislerde yoğun bir şekilde kullanılan yapıştırıcılar zaman zaman sağlığımız için risk oluşturabiliyor. Proje ile kâğıt ve kırtasiye alanında kullanılabilir doğal malzemelerden hazırlanmış, sağlığa zararı olmayan maliyeti düşük sentetik yapıştırıcıların oluşturulması amaçlandı. Şekerden üretilen bu sentetik yapıştırıcı güvenli ve çevre dostu... Biyouyumlu olduğu için sağlıklı bir malzeme, üstelik çok ucuza üretilebiliyor. Çocuklar için doğal ve güvenli bir malzeme olması nedeniyle oyuncak sanayinde ve anaokullarında da kullanım alanı bulabilir.

GİRİŞİMCİ KATEGORİSİ

Ahşap Koruma Sistemlerinde bir ilk…
Proje Adı: UV Işınlarıyla Kürlenebilen Alkid Reçinelerin Sentezi ve Boya Formülasyonlarının Geliştirilmesi
Girişimci Kategorisi Birincisi Duygu Aksoy, Neşe Bulut / İstanbul Üniversitesi
Boya-vernik sektöründeki teknolojik gelişmeler ve pazar talepleriyle birlikte çevre dostu ürünlerin kullanımı artırmaya başladı. UV ışınlarıyla kürlenerek birkaç saniyede kuruyabilen boya ve verniklerin yaygınlaşması ile bu ürünlerin üretiminde kullanılan ana hammaddelerden biri olan akrilat oligomerlerin birim fiyatları da artış gösteriyor. Satış fiyatlarının her yıl artması boya ve vernik maliyetlerini doğrudan etkileyebiliyor. Geliştirilen proje ile maliyet ve performans dengesini korumak amacıyla UV ışınlarıyla kürlenebilen aldik reçine sentezi için çalışmalar başlatıldı. Ahşap koruma sistemleri için dünyada daha önce böyle bir çalışmanın yapılmamış olması nedeniyle sentez aşamasında İstanbul Üniversitesi ile ortak bir çalışma yürütülüyor. Projenin teknik ve ekonomik değeri de oldukça yüksek.

İletken Polimer Sentezine farklı bir yaklaşım…
Proje Adı: Aromatik Thieno Pirazın Türevi Monomerlerin Sentezi ve Elektrokromik Cihaz Uygulamalarında Kullanımı
Girişimci Kategorisi İkincisi Merve Kolay, Mete Mercan İletken polimerler, elektrik-elektronik, manyetik ve optik özellikleri bakımından bir metal gibi davranan organik malzemeler… Özellikle son yıllarda elektrokimya alanında çok geniş bir çalışma alanı oluşturuyorlar. İletken polimerlerin kimyasal, biyosensör teknolojisi, enerji korunumu ve depolanmasının yanı sıra ilaç ve enzim faaliyetlerinde de önemli bir yeri var. İletken polimerlerin kullanım alanları arasında elektrokromik cihaz temelinde geliştirilen akıllı camlar ve görüntü cihazları, organik ışık yayan diyotlar ve güneş pilleri büyük çekiyor. Proje ile polimer sentezi gerçekleştirildi.

Portakal kabuğu ile cilt lekeleri gidiyor…
Proje Adı: Portakal Kabuğundan Elde Edilen Polimetoksiflavonoidlerin Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi ve Kozmetik Ürünlerde Kullanılması Girişimci Kategorisi Üçüncüsü Fatih Karabey (Ege Üniversitesi’nde Doktora yapıyor aynı zamanda… Aynı bölümde doktora yapan eşi Burçin Karabey ile birlikte çalışıyorlar)
Proje ile kozmetik etken maddeleri üretilerek, beyazlatıcı krem ve jel formülasyonları geliştirildi. Portakal kabuğundan elde edilen ‘nobiletin’in ciltteki lekeleri çıkaran bir kozmetik ürüne dönüştürülmesi amaçlandı.
Ciltteki lekeler üzerine bir çalışmaya yoğunlaştılar ve portakal kabuğundan izole edilen etken bir molekül ortaya çıkardılar. 2 yıldır üzerinde çalıştıkları bir proje.Ortaya çıkışı ise şöyle oldu; Eskiden kadınlar ellerine, yüzlerine ve saçlarına beyazlatması için limon sürerlermiş. Hala da kullanılan bir yöntem… Fatih Karabey ve eşi Burçin Karabey de buradan yola çıkarak bütün turunçgiller familyasını taradılar. En etken maddeyi ise portakal olarak buldular ve projelendirdiler. TÜBİTAK’tan da destek aldılar. İzole ettikleri etken molekülün yani “nobiletin”in de patentini aldılar. Kozmetikte kullanımı artık kendilerine ait… Kimyasal özellikleri olan doğal bir ürün ve bunu portakalın kabuğundan alıyorlar… Ayrıca yine kozmetik sektöründe kullanılacak zeytin çiçeğinden izole edilecek, anti-aging etkili bir proje üzerinde de çalışmalarını sürdürüyorlar. Bunun için de TÜBİTAK’tan girişimcilik desteği aldılar ve kendi şirketlerini kurdular.Türkiye’de doğal flora çok zengin ve bunların boşuna olmadığını düşünüyorlar. Çiçek, bitki ve meyvelerden mutlaka bir şeyler çıkacağına olan inançları ile sürekli denemeler yapıyorlar, doğal maddeleri seçmeye çalışıyorlar.

ÖĞRENCİ KATEGORİSİ
Alternatif DNA izolasyon kitleri…
Proje Adı: Turkuaz Dna İzolasyon Kiti Öğrenci Kategorisi Birincisi Tuğba Kul Köprülü, Prof. Dr. Şaban Tekin / Gaziosmanpaşa Üniversitesi DNA İzolasyonu, mutasyon tespitinden, gen analizine kadar pek çok alanda moleküler biyolojinin temel tekniğini oluşturuyor. Piyasada farklı çeşitlerde birçok DNA izolasyon kiti bulunuyor. Çalışılan organizma türüne göre değişebilen bu kitler, çoğunlukla ithal ediliyor ve uzun bir sürede temin ediliyor. Aynı zamanda yüksek bir maliyete sahip ve bu nedenlerden dolayı kullanılamıyor. Bu proje sayesinde ürüne dönüştürülecek DNA izolasyon kitiyle süre ve maliyetin en aza indirilmesi hedefleniyor.

Tarımsal faaliyetlere Akıllı Damla Sulama Sistemi…
Proje Adı: Kontrollü Su Salınımlı Mikrogözenekli Lidpe /caco3FilmlerKullanılarak Akıllı Damla Sulama Sistemlerinin Üretilmesi Öğrenci Kategorisi İkincisi Süleyman Şimşek
Tarımsal faaliyetlerde suyun önemi oldukça büyük… Tarımsal sulamada kullanılan en gelişmiş yöntem ise damla sulama sistemi (DSS)… Ancak bu yöntem, tıkanma ve özellikle eğilimli arazilerde boru boyunca eşit miktar sulamanın yapılamamasına neden oluyor. Yapılan projeyle bu iki problemin önüne geçilmesi sağlanacak.

Civa tuzlarını uzaklaştırıyor…
Proje Adı: Civa Tuzlarını Uzaklaştırmak İçin Kullanılan Gözenekli Polibenzoksazin Malzeme
Öğrenci Kategorisi Üçüncüsü Ömer Suat Taşkın, Barış Kışkan, Abdullah Aksu, Nuray Balkıs, Yusuf Yağcı
Geliştirilen proje, civa tuzlarının çapraz bağlı polibenzoksazin bazlı malzeme kullanılarak uzaklaştırılmasına dayanıyor. Kimyasal tutunma ilkesine dayanan bu metotta gözenekli malzeme civa tuzlarını bağlayabilme özelliğini gösteriyor. Kullanılan polibenzoksazin düşük maliyet avantajıyla da öne çıkıyor.

Haberin Kaynağı : İlyada İletişim

22.11.2013