İSKİD, Sektöründe Türkiye Pazarının %90’ını Temsil Ediyor
Naci ŞAHİN
Friterm A.Ş. Genel MüdürüİSKİD, iklimlendirme, soğutma ve klima sektörünün büyük bir oranını tek bir çatı altında toplamayı başararak 96 üyesiyle, sektöründe Türkiye pazarının % 80 ila 90’ını temsil etmektedir. İSKİD Yönetim Kurulu Başkanı Naci Şahin, dernek çalışmaları ve yürüttükleri faaliyetler hakkında bilgiler verdi.
İSKİD’in tarihçesi hakkında bilgi verir misiniz?
Naci Şahin: Klima ve soğutma sektörünün önde gelen firmalarının katkılarıyla 1993 yılında kurulan İklimlendirme- Soğutma- Klima İmalatçıları Derneği (İSKİD), sektörün gelişimine yönelik stratejik planları, bu planları gerçekleştirecek eylemleri, üyeleri ve sektörün diğer paydaşları ile etkin bir işbirliği içinde yaşama geçirmek üzere çalışmalarına devam ediyor.
Bugün kaç üyeye sahipsiniz? İSKİD’in sektörünüzün % kaçını temsil ediyor?
Naci Şahin: Sektöründe Türkiye pazarının % 80 ila 90’ını temsil eden 96 üyeye sahip olan İSKİD, iklimlendirme, soğutma ve klima sektörünün büyük bir oranını tek bir çatı altında toplamayı başarmıştır.
İSKİD olarak ne tür faaliyet yapıyorsunuz? 2014 yılı içinde neler yapacaksınız?
Naci Şahin: Faaliyetlerinin büyük bölümünü komisyonlar aracılığıyla sürdüren İSKİD’in öne çıkan bazı faaliyetleri olarak;
Dış Satım Komisyonu:
Anketlerle belirlenen hedef ülkelerin pazarını ve ithalat prosedürlerini araştırmak, hedef ülkelerde basın ve fuarlar yolu ile Türkiye ve Türk soğutma ve klima mamullerini tanıtmak ve imajını yükseltmek, ve önemli yurtdışı fuarlara ile sektörün firmalarının mümkünse Milli Katılım dahilinde iştiraklerini sağlamak gibi faaliyetleri mevcuttur. Almanya, Fransa ve Rusya için araştırmalar yapılmış, raporlar üyelere sunulmuştur. Almanya, Fransa, Rusya, İtalya, İspanya, Romanya, Yunanistan, Suriye, Çin ve diğer ülkelerde fuar çalışmaları yapılmıştır. Yurt dışı dergilerde yıllardır yayımlanmakta olan ilanların yanı sıra yurtdışı sektörel basında Türkiye’deki klima-soğutma sektörünü tanıtıcı yönde çok olumlu haberler yayımlanmaktadır.
Komisyon Mart 2009 yılından beri İngilizce ve Rusça olarak ‘ISKID ACV&R Journal of Turkey’ dergisini yayımlamaktadır ve yurt dışında dağıtmaktadır. Yurt içi ve yurt dışı fuarlarda İSKİD, Türk soğutma-klima sektörü ve İSKİD üyelerini temsil etmiştir. Bu çalışmaların daha etkili olması için üye firmaları tanıtıcı broşürler hazırlanmış ve dağıtılmıştır.
Uluslararası İlişkiler Komisyonu:
Yurt dışı dernekler ile işbirliği yapılmaktadır. İSKİD’in ilişkide olduğu yabancı dernekler arasında VDMA (Almanya), AHRI (ABD), FETA (İngiltere), KRAIA (Kore), CAR ve CRAA (ÇHC), AIACRA (Hindistan), ISHRAI (İran), Pakistan HVACR Society sayılabilir. Eurovent üye dernekleri ile ilişkiler zaten mevcuttur. Ayrıca Yönetim Kurulu Başkanımız Eurovent Yönetim Kurulunda da üye olarak görev almaktadır. Uluslararası İlişkiler Komisyonumuz bu ilişkileri arttırmak ve düzenlemek üzere çalışmaktadır.
2011 sonunda kurulup OAİB bünyesinde yer alan İSİB İklimlendirme Sektör Birliği ile de yakın işbirliğindeyiz.
Split ve Değişken Soğutkan Debili Klimalar Komisyonu:
AB’de uygulanmaya başlayan Yasa ve yönetmeliklerin ülkemizde uygulanması konusunda görüşler hazırlamaktadırlar. Ayrıca, 2010 yılından buyana her yıl düzenli olarak Bireysel klima pazarındaki yenilikler ve son kullanıcının bilinçlendirilmesine yönelik Basın toplantıları düzenlemekte ve 1 Ocak 2014’te yürürlüğe giren Klima Enerji Etiketi Yönetmeliği kapsamında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliği içinde yönetmelik ve etiket görselinin hazırlanmasında yoğun olarak çalışmıştır.
Örgütlenme ve Sosyal Faaliyetle Komisyonu:
İSKİD ‘de nitelikli üye kazandırmak için çalışmalarda buluna komisyon ayrıca üyelerimiz arasındaki motivasyonu arttırmak amacıyla yurt içi ve yurt dışına sosyal geziler düzenlemektedir. Bu bağlamda sosyal sorumluk projeleri kapsamında Tekirdağ ve Mardin’de yaptırılan hatıra ormanları için bu illere geziler düzenlenmiş, ayrıca Kapadokya, Doğu Karadeniz-Gürcistan, ve Balkan turları organize edilmiştir.
Merkezi İklimlendirme Sistemleri Komisyonu:
Uygulanacak projelerde sistem seçiminin önemine dikkat çekmek için Mimarlara Yönelik Mimari Tasarımda İklimlendirme Semineri düzenlemiştir.
Gıda Güvenliği ve Soğuk Zincir Komisyonu:
Gıda Güvenliğinde Soğuk Zincirin önemini vurgulamak amacıyla Gıda Güvenliği Derneği ile birlikte Gıda Güvenliğinde Soğuk Zincir Kitabı yayınlanmıştır.
Basın Yayın Komisyonu:
Basından gelen soruların yanıtlanması, Basın Bültenleri hazırlanması, İSKİD web sayfasının revize ve güncellenmesi, kurumsal kimlik konularında çalışmalarda bulunmaktadır.
Üniversite Sanayi İşbirliği ve Burs Komisyonu:
İTÜ, YTÜ GYTE ve Marmara Üniversiteleri ile yapılan protokoller kapsamında bu okullarda okuyan toplam 6 öğrenciye Burs imkanı sağlanmakta, üye firmalarımızın fabrikalarına teknik geziler düzenlemekte, ihtiyacı olan okullara teknik malzeme yardımı, fuarlara öğrenci gezileri düzenlemekte, okullardaki kariyer günlerine katılım sağlamaktadır.
Hava Kanalı Komisyonu:
Yeşil Bina Konsepti ve Enerji kullanımının azaltılması açısından Hava Kanallarında Sızdırmazlık, Önlemler ve Tasarruf konulu seminerler düzenlemiştir.
İstatistik Komisyonu:
Sektörün İhracat ve İthalat rakamlarında doğru verilere ulaşmak için 1994 yılından bu yana her yıl istatistik rakamları toplamaktadır.
2014’de Kurumsallaşma, Mühendislik, Ar-Ge ve inovasyon gelişmesi, Dış Ticaretin geliştirilmesi, Nitelikli eleman için Eğitimin kalitesinin ve uygulamalı eğitim, araştırmanın geliştirilmesi, Üniversite Sanayi işbirliğinin geliştirilmesi, ihracat’ın arttırılması gibi çalışmalar yapılması planlanmaktadır.
Şu an yürüttüğümüz en önemli proje olan ve 3 yıl sürecek, 37 firmanın katıldığı Ekonomi Bakanlığı destekli Uluslararası Rekabetçilin Geliştirilmesi Projesinin sektörümüzün ve ihracatının gelişmesine büyük katkı sağlayacağına inanıyoruz.
ISK Sodex fuarının sektörünüz için önemini nasıl görüyorsunuz?
Naci Şahin: İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği (İSİB) verilerine göre, 2013 yılında Türkiye’nin iklimlendirme sektörü ihracatı yüzde 10.7’lik artış göstererek 4.2 milyar dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönem içinde 6.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Sektör bu yıl 5 milyar dolara yakın bir ihracat hedefliyor. Özellikle Euro ve dolarda görülen artış sonrası ihracatın daha da cazip hale gelmesi bu hedefin yakalanabileceğini gösteriyor. İklimlendirme sektöründe Türkiye, artık tüm dünyada çok güçlü bir oyuncu… Bu noktada ISK-SODEX İstanbul Fuarı’nın iklimlendirme sektörünün bulunduğu konumu daha üst düzeylere çıkarabilmesinde büyük bir öneme sahip. Özellikle büyük şehirlerimizde çok sayıda büyük ölçekli modern binaların yapılıyor olması sektörümüzü daha da hareketlendiriyor.
ISK-SODEX Fuarı Türkiye’nin en büyük kapalı fuar alanı olan Yeşilköy CNR Expo Center ve İstanbul Dünya Ticaret Merkezi’nde düzenleniyor. Bu yıl da 2012 yılında olduğu gibi 11 salona ek olarak 3 adet geçici fuar alanı kuruluyor. Fuar, Türkiye’de yapılan tüm fuarlar içerisinde en büyük, dünyada konusundan üçüncü en büyük fuarı olma özelliğini koruyor.
ISK- SODEX Fuarı kendi alanında dünyanın üçüncü, tüm sektörler içinde Türkiye’ninse en büyük fuarı. 2012’de düzenlenen fuarı yurtiçi ve yurtdışından 82 bin kişi ziyaret etti. 1.2 milyar dolarlık iş bağlantısı sağlandı.
Fuar, yurt dışına açılmak ve uluslararası işbirliklerini geliştirmek isteyen Türk firmaları ile Türkiye’nin bulunduğu bölgede etkili olmak isteyen uluslararası kuruluşların en önemli buluşma platformu olma özelliğini taşımaktadır.
Türkiye’nin 2023 yılı hedefleri doğrultusunda sektörünüzün 35 milyar dolar ihracat gerçekleştirme hedefi var. Bu hedefe ulaşılabilecek mi? Bunun için neler yapılmalıdır?
Naci Şahin: Dünyada ısıtma, soğutma ve havalandırma cihazlarına olan talep gün geçtikçe artmaktadır. Kalifiye iş gücü, teknoloji, jeostratejik konum, nüfus ve Türk girişimcilerinin kendine duyduğu güven bizleri avantajlı kılmaktadır. Tüm bu avantajların değerlendirilebilmesi ve desteklerin sağlanması durumunda Türk İklimlendirme Sektörü, 2023 yılında 25 milyar dolar ihracat hacmi ve 35 milyar dolarlık iç piyasa büyüklüğü ile toplam 60 milyar dolarlık bir hacme ulaşacağını düşünülmektedir. Buradaki İklimlendirme sektörü tanımı, ısıtma, soğutma, klima, havalandırma, ticari soğutma vb alanların tümünü kapsamaktadır. Yüksek teknolojili cihazların kullanılması hem ülkemizin cari açığının kapanmasına hem de Çevre sermayesini ayakta tutabilmek için bir gereklilik olduğunu hatırlatırız.
Türkiye’de sektörün gelişmişliği, dinamikliği, bölgesel imalat merkezi oluşu ve kuvvetli ihracat bağlantıları, yabancı büyük firmaları da Türkiye’ye yatırım yapmaya cezbetmektedir. 1990’larda başlayan bu trend halen, yabancıların Türkiye’de üretim ve/veya dağıtım firmalarını satın almaları veya ortaklıklar kurmaları ile devam etmektedir.
Okuyucularımıza ve sektörünüze vermek istediğiniz mesajlar var mı? Sektörde yaşadığınız sorunlar nelerdir?
Naci Şahin: Sektörün ana sorunları arasında;
Nitelikli iş gücünü arttırmak: Mevcut işgücümüz ile aynı nitelikte ve gereken nicelikte iş gücü bulmak zorlaştı. İş hacminin büyümesi istihdam gerektiriyor, ancak nitelikli iş gücü arzı yeterince artmadı henüz. Sivil toplum örgütleri meslek içi eğitimler düzenliyor; devletin meslek lisesi ve yüksek okulları arttırması için çalışıyor, destek oluyor.
Ölçek Ekonomisi: Küresel rekabette küçük firmalar zor durumlara düşebiliyor. Çoğu KOBİ olan firmalarımızın rekabet edebilmesi için belli bir büyüklüğe erişmeleri gerek. Bunun bir yolu, her ürünü yapmak değil, az sayıda ürün üzerinde uzmanlaşmaktır. Birleşme, küme oluşturma gibi yöntemlerin uygulandığına ise maalesef ülkemizde pek rastlanmıyor.
Sermaye: Ülke genelinde mevcut sermaye darlığı sektörümüzde de görülebiliyor.
Uzakdoğu rekabeti: Özellikle fiyat konusunda, Çin ile rekabet zor, ama şimdiye kadar başarılıyız. Fiyat için verimli çalışmak, ayrıca rekabeti kalite, servis, hız gibi fiyattan başka alanlara çekmek gerekli.
Yan Sanayinin Gelişimi: Yan Sanayide ihracatın oranı artmaktadır. Yan sanayinin gelişmesinin durmaması gerekir.
Piyasa Gözetimi ve Denetimi: AB mevzuatına geçmekte olan ülkemizde bazı denetim mekanizmaları kalkmıştır. AB’de bu mekanizmaların yerine Piyasa Gözetimi ve Denetimi mekanizması işlemektedir. Ülkemizde öngörülen sistem de budur, ancak henüz tam anlamıyla çalışır hale gelememiştir. Bunda konunun her muhatabında, tüketicide, sanayi ve ticaret mensuplarında ve devlet kademelerinde gerekli bilgi ve tecrübe seviyesine gelememiş olmamız etkili oluyor. Başka bir neden ise gerekli teknik incelemeleri her konuda yapabilecek laboratuar altyapımızdaki eksikler. Piyasa Gözetimi ve Denetimi henüz birkaç yıllık bir konu, gelişip iyi bir yere varacağımızı umuyoruz ve bu konuda çalışıyoruz.
ÖTV: Soğutma içeren klima santrallerinde ve Fan-Coil cihazlarında halen ÖTV uygulanmaktadır. Oysa adı geçen ürünler bireysel kullanıma yönelik split klima cihazlarından farklı, endüstriyel ürünlerdir. Klima santrallerinin kullanılması günümüzün yüksek katlı, açılır penceresi olmayan binalarında, alış veriş merkezlerinde hastanelerde ve bunlara benzer toplu yaşanılan her türlü ortamda zorunluluk halini almış olup geçmiş yıllar ile karşılaştırdığımızda, klima santralının ve Fan-Coil cihazlarının gerekliliği ve öneminin arttığı görülmektedir. ÖTV yatırımcı için ağır bir yük olmakta, söz konusu ekipmanlardan kısıntıya gitmektedir.
Özel Tüketim Vergileri genel gerekçesinde “tüketicilerin harcama kalıplarını etkilediği gibi, fiskal amaçların sağlanması yanı sıra enerji tasarrufundan taşımacılığa ve çevreye kadar çok geniş bir alanda tüketici tercihlerinin etkilenmesi” gibi amaçlar sıralanmaktadır.
İklimlendirme sektöründe doğrudan son tüketiciye hitap eden klimalar üretildiği gibi ticari ve sanayi tipi sistemler de üretilmekte, sanayi üretiminde veya bina iklimini değiştirmeye yönelik olarak kullanılmaktadır. ÖTV’de amaç tüketici eğilimini değiştirmeye yönelik olduğuna göre çevre görünümü, çevresel etki ve enerji tasarrufu gibi etkenler gözönünde bulundurulduğunda doğrudan tüketiciye hitap eden klimalar ile sanayi klimaları Gümrük Tarife Pozisyonları ayrılarak Sanayi Tipi klima santralleri ÖTV listesinden çıkartılması gerekmektedir. Eğer bu mümkün olmazsa Gümrük Tarife Pozisyonu tanımı daha açık bir tanım yapılarak sektörde yorum farkları nedeni ile haksız rekabetin önüne geçilmesi gerekir.
Lüks malzeme niteliğinde olmayan Klima santralı ve Fan-Coil cihazlarından ÖTV’ nin gerekirse Gümrük tarife pozisyonu değiştirilerek kaldırılması yoluyla, sektörümüzün iş hacminin artması çözümüne gidilmelidir.
Ar-Ge: Küreselleşmenin getirdiği pazar ve rekabet şartlarında özellikle yurt dışı rakiplerle rekabet edebilmek ve ihracat yapabilmek için Ar-Ge ve Ür-Ge mutlak şarttır. Sektörümüz az sayıda istisna ile KOBİ’lerden oluşmaktadır. Sektör için eğitim seviyesi yüksek de olsa Ar-Ge ve Ür-Ge çalışmalarına kaynak ve personel ayırmak kolay değildir. Yeni Ar-Ge kanunu maalesef KOBİ niteliğindeki firmalarımıza yarar sağlamamaktadır. Bu durum önümüzdeki yıllarda uluslar arası rekabette sektörümüzü zora sokabilir.
Ar-Ge desteklerinin KOBİ DÜZEYİNDE yaygınlaştırılması ve ilgili prosedürlerin kolaylaştırılması Kamu otoritesinden beklentilerimiz arasındadır.
1958 Yılında Hekimhan / MALATYA’da dünyaya geldi.
1968 – 1975 yılları arasında Diyarbakır Maarif Kolejinde öğrenim gördü. 1975 yılında İ.T.Ü. Makina Fakültesine girdi. 1981 yılında Makine Mühendisi olarak İ.T.Ü.’den mezun oldu. 1983 yılında Yedek Subay olarak sürdürdüğü askeri görevinden terhis olarak çalışma hayatına girdi.
1983 – 1985 yılları arasında Termko Termik Cih. San. ve Tic. A.Ş.’de Makine Mühendisliği; 1985 – 1996 yılları arasında Friterm A.Ş.’de Üretim, Şantiye ve Servis Müdürlüğü görevlerini yürüttü.
1996 yılından günümüze Friterm A.Ş. Genel Müdürlüğü görevini yürütmekte olan Naci Şahin süreç içerisinde çeşitli sektörel kurumlarda aktif olarak görev yaptı.
Halen sektörel kurumlarda da çalışmaları devam etmekte olup,
Eurovent Derneğinde Mayıs 2011 Dresden Genel Kurulunda seçildiği Yönetim Kurulu üyeliği devam etmektedir.
İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği (İSKİD) 11. Dönem (2013-2014) Yönetim Kurulu Başkanlığını yürütmektedir.
Naci Şahin evli, bir erkek ve bir kız çocuk babasıdır.
Haberin Kaynağı : SUBCONTURKEY YAN SANAYİ ve TEDARİKÇİ GAZETESİ
20.05.2014