PLASFED, Ä°SO 500 (2013) listesine yönelik yaptığı deÄŸerlendirmede, sektördeki KOBÄ° ağırlığının arttığını tespit etti. PLASFED tarafından yapılan analize göre, 2013’te listeye giren plastik sektöründe faaliyet gösteren ÅŸirket sayısı, bir önceki yıla göre iki adet azalarak, 17’den 15’e düştü. PLASFED, 2012 yılında da aynı olguyu tespit etmiÅŸti.

Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED), sektörde bir süredir devam eden KOBÄ°’lerin ağırlığının artması olgusunun, Ä°SO 500
- Ä°stanbul Sanayi Odası “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi KuruluÅŸu 2013” araÅŸtırmasında da gözlendiÄŸini açıkladı. Ä°SO 500 2012 listesinde de plastik sektöründe aynı durum gözlenmiÅŸti. PLASFED, “Ä°SO 500 -2013” araÅŸtırmasında yer alan ÅŸirketler arasındaki plastik firmalarına yönelik bir analiz yaptı. Analizde, 2009 yılında 23 firmanın yer aldığı Ä°SO 500 listesindeki plastik firma sayısındaki azalmanın sürdüğü ve 2013 yılında bir önceki yıla göre firma sayısında 2 adetlik düşüşle 15 firmanın 500 büyük arasına girdiÄŸi belirtildi.

Sanayi kuruluşlarına yönelik genel değerlendirme

Ä°SO 500 listesine yönelik genel deÄŸerlendirmede, sektör bazında herhangi bir daralma gözlenmediÄŸi belirtilen analizde, rekabetçi büyümenin ana dinamosu olan imalat sanayinin büyüme hızının yüzde 3,8 olarak genel büyümenin altında kalmasının dikkat çekici bir olgu olduÄŸu vurgulandı. Ciroların artmasına raÄŸmen karlılıktaki düşüş, üretici fiyatlarının, tüketici fiyatları artış oranının altında kalmasının önemine vurgu yapıldı. Analizde, “Ãœlkemizde özel sektör sanayi kuruluÅŸları borçlanmaya devam etmektedir. Özel sektörün borçlarının artması aslında ülke ekonomisi için önemli bir kırılganlık faktörüdür. Ä°malat sanayiinin ihracat performansında da gerileme görülmektedir. AB ülkelerinde yaÅŸanan durgunluÄŸun olumsuz etkisi sektörün ihracat performansını olumsuz etkilemiÅŸtir” bilgisine yer verildi.

Plastik sektörü değerlendirmesi

PLASFED analizine göre, Ä°SO 500 içindeki firmaların, toplam plastik sektörü içindeki paylarındaki düşüş de (sayıdaki azalmanın etkisi ve KOBÄ°’lerin toplam içindeki ağırlığının artmasına baÄŸlı olarak) devam etti. Bir önceki yılda, Ä°SO 500 içindeki plastik sektörü firmaları, toplam plastik üretiminin yüzde 10’unu oluÅŸtururken, 2013 sonunda bu pay yüzde 8’e geriledi. Toplam ihracattaki payları da, 2012’de yüzde 18 seviyesindeyken, 2013’te yüzde 15’e düştü.

PLASFED incelemesinde, Ä°SO 500 içindeki plastik sektörü firmalarının sayısındaki azalmaya da baÄŸlı olarak bazı performans göstergelerinde gerileme yaÅŸandığı tespit edildi. Bu kapsamda, 15 plastik firmasının 2012’ye kıyasla (cari fi yatlarla) toplam üretimden satışlarında yüzde 7, satış hasılatlarında yüzde 9 artış görülürken, brüt katma deÄŸerlerinde yüzde 10, öz sermayelerinde yüzde 27, net aktifl erinde ise yüzde 12 düşüş görüldü. En yüksek düşüş, yüzde 123 ile dönem karlarında yaÅŸandı ve vergi öncesi dönem karı, negatif (zarar) 43 milyon TL oldu. Ä°SO 500, plastik firmalarının ihracatları yüzde 16 ve çalışan sayıları da yüzde 11 azaldı.

-Karlılık oranları ve finansal oranlar

Analizde, Ä°SO 500 içindeki firmaların karlılık oranlarına iliÅŸkin bilgiler de yer aldı. Buna göre, satış karlılığına iliÅŸkin olarak kapsamdaki firmaların satış karlılığı ve net aktif karlılığının bir önceki yıla göre yüzde 5’ten yüzde 3’e gerilediÄŸi bilgisine yer verildi. Özsermaye karlılığına iliÅŸkin olarak ise “2012 yılında, özsermaye karlılığı imalat sanayi ilk 500 firmada yüzde 15’den yüzde 12’ye inerken, plastik sektöründe ilk 500’e giren firmaların yüzde 14’ den yüzde 9’a gerilediÄŸi görülmektedir. 2013 yılında plastik sektörünün Özsermaye Karlılığı imalat sanayiindeki gerilemeden daha fazla gerçekleÅŸmiÅŸtir” bilgisine yer verildi.

Analizde, İSO 500 içindeki plastik sektörü firmalarının finansal oranlarına ilişkin bilgiler de yer aldı. Bu kapsamdaki firmaların kısa vadeli borç ödeme güçlerine yönelik veri sunan cari oranları (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) yüzde 155 ile 2012 yılı düzeyinin altında kaldı ancak bu oran imalat sanayii ortalamasına yakın olarak gerçekleşti.

Kapsamdaki plastik sektör firmalarının toplam varlıklarının 2012 yılında yüzde 62’si dış kaynaklarla finanse edilirken bu oran 2013 yılında yüzde 65’e yükseldi. Bu oran Ä°SO 500 ortalaması olan yüzde 57’nin üstünde gerçekleÅŸti. Sektör, ortalamanın üzerinde borçlandı. Sektörün toplam borçlar/özsermaye oranının da genel imalat sanayii ortalamasının bir hayli üzerinde olmasına dikkat çekildi. Kapsamdaki firmaların, 2012’de yüzde 42 olan kısa vadeli fonlama oranı 2013 yılında yüzde 67’ye çıkarak 25 puan artış gösterdi. 2013 yılında toplam varlıkların kısa vadeli borçlarla fonlanma oranı, plastik sektöründe genel imalat sanayine kıyasla 2 puan yüksek olarak gerçekleÅŸti.

Sektörün yatırımlarında özsermaye kullanma eÄŸilimine iliÅŸkin olarak ise raporda, “2013 yılında plastik sektöründeki ISO ilk 500’e giren firmalarda öz sermaye yetersizliÄŸinin sürdüğü ve yetersizliÄŸin 45 puan arttığı, baÅŸka bir deÄŸiÅŸle öz sermaye yetersizliÄŸinin önemli ölçüde yükseldiÄŸi görülmektedir. Plastik sektöründe 2013 yılında öz sermaye yetersizliÄŸi, genel imalat sanayindeki 500 firma ortalamasından 45 puan daha büyüktür” bilgisi verildi.

İSO 500 imalat sanayii-plastik sanayii kıyaslaması

PLASFED incelemesinde plastik sektörü firmalarının, İSO 500 2013 içindeki imalat sanayisi firmalarıyla karşılaştırmasına da yer verildi. Buna göre İSO 500 içinde plastik sektörü firmalarının aldığı pay oranları şöyle:
• Ãœretimden satışlarda yüzde 14,
• Net satış hasılatlarında yüzde 1,3
• Yaratılan brüt katma deÄŸerde yüzde 0,4
• Öz sermaye toplamlarında yüzde 0,5
• Net aktifl er toplamında yüzde 0,8
• Vergi öncesi dönem karında yüzde 0,2
• Toplam ihracatta yüzde 1,1
• Ãœcretle çalışanlar toplamında yüzde 1,2

Selçuk Aksoy: Sektör için büyük firmaların varlığı da önemli

Analize yönelik bir deÄŸerlendirme yapan PLASFED Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Selçuk Aksoy, plastik sanayisinin kendi dinamikleri nedeniyle KOBÄ° ağırlıklı bir yapıda olmasının doÄŸal görüldüğünü ancak verimlilik, dış piyasada rekabet vb. unsurlar nedeniyle büyük firmaların belirli bir oranda ağırlığının bulunmasının da ÅŸart olduÄŸunu vurguladı. Aksoy, “Sektörün genel yapısı içinde KOBÄ°’lerin ağırlığının artması doÄŸaldır, ancak düşük kar marjı ve ağır rekabet koÅŸullarının yaÅŸandığı bir ortamda, dış pazarlarda varlığımızı sürdürebilmemiz, sektörümüzün yapısal hammadde sorunuyla birleÅŸince verimliliÄŸin ön plana çıktığı, büyük firmalara sahip olmamız gerçeÄŸini de gözler önüne seriyor” dedi. Aksoy, karlılıklardaki düşüşün önemine iÅŸaret ederek, kısa vadede ucuz hammadde teminine yönelik kamu politikası uygulanmasını istedi.

Haberin Kaynağı : PLASFED DERGİSİ

10.09.2014