Varibelt V-Kayışları
Sinan Güpgüpoğlu
Süper Kauçuk San. A.Ş.
Yönetim Kurulu ÜyesiSüper Kauçuk Sanayi A.Ş. 1972 yılında kurulmuştur, dünden bu güne V-Kayışları teknolojisindeki değişiklikleri takip ederek en son teknolojiyi müşterilerine sunmuştur.
V-Kayışı konusunda geniş stokları, doğru kalitesi ve rekabetçi fiyatlandırma politikası ile tüm V-Kayışı kullanıcılarının hizmetindedir. Türkiye piyasasının rekabetçi ortamında bir çok kullanım alanında tercih edilen tek marka olan tescilli markamız Varibelt V-Kayışları, Türkiye’nin en büyük, en kapsamlı ve en çok çeşitli stokuna sahiptir. Varibelt V-Kayışları başta otomotiv ve ağır hizmet taşıtları olarak şu alanlarda kullanılırlar; biçerdöver, harman ve hasat makinaları gibi zirai aletlerde, çimento ve maden sanayinde kullanılan taş kırıcılarda ayrıca yem sanayinde kullanılan yem kırıcılarında, havalandırma sanayinde vantilatör, klima santralı gibi aletlerde, çamaşır makinası gibi küçük, büyük ev aletlerinde, endüstride kullanılan hava kompresörlerinde kısaca aşağıdaki satırlarda açıklayacağımız şekilde en ucuz ve güvenilir güç ve hareket aktarımının istendiği her makine ve alette.
Bazı makine üreticisi şirketler mamullerinde kullandıkları
V-Kayışlarını, yine açıklamazlar. Buna en güzel örnekler otobüslerde kullanılan klima kayışları, yüksek basınçlı şap pompalarında kullanılan banded (bağlı) V-Kayışları ve kayış kasnak tahrikli çapa makinalarıdır. Şirketimiz her iki konuda da sizlere doğru kalite ve doğru fiyatlandırma ile yardımcı olabilir. Bu konuda birçok bilgiye www.varibelt.com web sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
Tahriğin üzerine aldığı gücü iletmesi için olmazsa olmazlardan birisi de birbirinin aynı boy V-Kayışlarıdır. Bu sorunun tek çözümü ise birbirlerine bağlı banded Varibelt V-Kayışları veya setlenmiş ve birbirinin aynı boy Varibelt V-Kayışlarıdır. Her iki tipde üretimimizde vardır.
Bir V-kayışının işleyişi ve tarihçesi şöyledir;
V-Kayışları bir kasnaktan diğer bir kasnağa güç ve hareket ileten sistemlerdir. Bu mekanizmada hareket ve güç, döndüren ve döndürülen kasnaklara sarılan bir V-Kayışı ile sağlanır. Kayışın sadece birbirine paralel olmayan, (V) şeklindeki ve açılı yan kenarları kasnağın yine v şekilli yan kenarlarına bir takoz gibi girer. Bu arada V-Kayışının yapısından dolayı sürtünme kat sayısı merkezkaç kuvvetten büyüktür. Bu sadece V-Kayışa gerekli gerginlik sağlandıysa mümkündür. V-Kayış döndüren kasnak ile beraber döner, döndürülen kasnağı da beraber döndürür. Böylece V-Kayış hareketi aktarır. Kısaca V-Kayışları yabancı dillerdeki tanımı ile takozlama veya Kamalama mantığı ile çalışan Kama Kayışlarıdır. Gördüğümüz gibi önemli olan V-Kayışının açılı kenarları ile kasnağın açılı kenarlarının birbirleri içine girmesi esastır. Başka bir deyişle ne kadar fazla birleşme alanı varsa o kadar daha çok güç aktarımı sağlanır. Aktarılacak güce göre az veya çok çeşitli birleşme alanlı
V-Kayışları uluslararası standartlara göre belirlenmiş, en kolay ölçülebilen üst kenar genişliği ile tanımlanmıştır. Bir V–Kayışının yapısı şöyledir, en üst yüzeyde dış etkilerinden koruyan ve sürtünmeye dayanıklı özel kauçuk emdirilmiş özel dokuma bez, ortada gücü taşıyan esnemesi kontrol altına alınmış Polyester esaslı Kord ipleri, Kord iplerinin üstünde ve altında özel kauçuk profil. Bu malzemenin kauçuk olarak seçilmiş olması sebebi ise kauçuğun dünyadaki tek elastik yani bulunduğu ortama göre şekil alan ve serbest kaldığında yine kendi şekline dönen malzeme olmasıdır. Aynı zamanda Polyester esaslı Kord iplerine yeterli bir yataklama sağlamalıdır. Durmaksızın bükülmeden dolayı üretilen ısıdan minimum hasar görmeye dirençli olmasıdır.
Yüz yılın başında V-Kayışları bu şekilde üretilmeye başlandı, yıllar içinde gelişen Polyester esaslı Kord teknolojisi daha çok yük taşıyabilen Kord ipleri üretti, böylece bir V-Kayışında daha çok güç aktarımı mümkün oldu. Bu yükü aktarabilmek için daha çok birleşme alanlı yani daha yüksek V-Kayışlarının (kasnak ile birleşme alanı daha fazla) üretimi mümkün oldu. Standart yapıcı bu V-Kayışlarının birbirlerinden ayrılabilmesi için ilk sistemde üretilen V-Kayışlarına KLASİK V-Kayışları ismini koydu ve sırt genişliklerinin mm cinsinden ifadesi olarak 10-13-17-22 isimlerini koydu. İkinci sistemde üretilen daha yüksek V-Kayışlarına DAR V-Kayışları denildi. Türkiye’de buçuklu kayış olarak adlandırıldılar. Böylece şu profiller ortaya çıktı; 9,5-12,5-16,3 -SPC. Yıllar içinde bir V-Kayışının en zayıf komponentinin kauçuk olduğu gözlendi. Bükülmenin meydana getirdiği ısı kazanımı kauçuğu sert ve kırılgan hale getiriyor, çalışma ortamında normal olarak bulunan yağ dumanı kauçuğu tam tersi akışkan hale getiriyor ve toz zımpara etkisi ile kauçuğu aşındırıyordu. Değişik profil V-Kayışlarının çalışabileceği değişik minimum kasnak çapları başka bir sorun idi. Şöyle ki 17 profil bir V-kayışı ile aktarabileceğiniz bir güç, 17 profil için yeterli olmayan, izin verilinden ufak kasnak çaplarından dolayı iki veya daha çok 13 profil V-Kayışı ile aktarılmak zorunda idi. (V-kayışı genişledikçe yani yükseldikçe kullanabilinen minimum kasnak çapı artar). Bu arada sentetik kauçuk teknolojisi de gelişti, bükülmeye, yağa, toza daha dayanıklı, daha sert ama daha elastik sentetik kauçuklar üretti. Bu yeni kauçuklardan üretilen V-Kayışlarının daha ufak kasnak çaplarında çalışabilmesi ve aynı zamanda kendi kendini havalandırması için alt tabanına tırtıl açıldı. Bu V-Kayışları SX ibaresi ile tanımlandı yani SX13 Profil V-Kayışı tırtıllı 13 mm genişliğinde V-Kayışı demektir. Eskiden üretilen V-Kayışlarına BEZLİ ibaresi eklendi. Bazı aplikasyonlarda yine de birden fazla V-Kayışının çalışması gerekmekte idi, aynı kasnakta çalışan 2 ve daha fazla V-Kayışlarının aynı gerginlikte tutulabilmesi bir sorun olarak ortaya çıktı, buna çözüm olarak birbirine bağlı
V-Kayışları üretildi. Birbirine bağlı
V-Kayışları ister bezli ister tırtıllı olarak üretilir. V-Kayışının üretimi sırasında birbirlerine bir Kord bezi katmanı ile geri dönüşsüz şekilde V-Kayışları bağlanırlar. Ömürleri boyunca birkaç bağımsız V-Kayışı gibi değil de tek bir V-Kayışı gibi hareket eder, eşit olarak uzar ve bir gerginlikte bulunurlar. Bu arada bir döndüren kasnaktan eşit fakat birbirlerinin aksi yönünde dönen iki ayrı kasnağa hareket ileten
V-Kayışlarına ihtiyaç oldu. Bunun içinde hexa veya altı köşe V-Kayışları üretildi. Bu V-Kayışlarını sırt sırta yapıştırılmış iki V-Kayışı olarak düşünebiliriz.
Bu arada özellikle otomotiv üreticileri daha da ufak kasnaklarda çalışabilen ve daha yüksek çalışma ortamı ısılarına dayanaklı bir V-Kayış ihtiyacı içinde idiler. Bunun sebebi otomobillerde küçülen motor bölümleri ve rüzgâr direncini en aza indirmek için küçülen radyatör havalandırma ızgaraları idi. Buna çare olarak V-Kayışının yükü üstüne alan V yanakları yerine ince bir kayışın altına birçok boyuna v kanal açıldı. Böylece yukarıda bahsedilen birleşme alanı çoğaldı. Kayışın nispeten ince olması daha ufak kasnaklarda çalışabilmesini sağladı. Kayışın ince olmasından dolayı kayışın bükülme süresince kazandığı ısınma değeri azaltıldı. Kauçuk konusunda yapılan ilerlemeler sonucu ısıya daha dayanıklı kauçuklar kullanıldı. Bu kayışlara Poly V (çok V) veya Taraklı V-kayışları denildi. Poly V kayışları hem özel ve nispeten pahalı Poly V kasnakları ve gerdirici extra bir röle gerektirdiklerinden hem de ani yük binmelerinde patinaja meyilli olduklarından baş da bazı otomotiv aplikasyonları olmak üzere genelde çok ufak kasnağa yer olan tahriklerde kullanılmaktadır.
Daha detaylı teknik bilgiye www.varibelt.com web sayfamızdan ulaşabilirsiniz. Yeni konstrüksiyonlarda kullanmak istediğiniz kayış ile tahrik konusunda her türlü teknik bilgi ve hesaplamalar içinde şirketimize başvurunuz.
V-Kayışı ile tahrik ucuz bir konstrüksiyondur, elastik bir malzemeden yapıldığından dolayı darbeleri karşılar ve sönümler aynı zamanda ani ve beklenmedik yük büyümelerinde bir sigorta görevi görürler.
Haberin Kaynağı : SUBCONTURKEY YAN SANAYİ ve TEDARİKÇİ GAZETESİ
18.02.2014